Zasady udostępniania

Zasady udostępniania zbiorów Biblioteki Collegium Historicum

I. Zasady ogólne

1. Biblioteka Collegium Historicum jest biblioteką naukową, której ogólne zasady określa „Regulamin korzystania z systemu biblioteczno-informacyjnego UAM” (Zarządzenie nr 117/2024/2025 Rektora UAM z dnia 14 lipca 2025 roku.)
2. Biblioteka Collegium Historicum gromadzi zbiory niezbędne do realizacji zadań dydaktycznych i naukowo – badawczych.
3. Ze zbiorów i urządzeń Biblioteki Collegium Historicum korzystać można w godzinach jej otwarcia, określonych w informacji podanej na stronie internetowej oraz na tablicach ogłoszeniowych.

II. Zapis i aktualizacja konta bibliotecznego

1. Ze zbiorów Biblioteki Collegium Historicum korzysta się na podstawie aktualnej karty bibliotecznej – w postaci mobilnej legitymacji (mLegitymacji), Elektronicznej Legitymacji Studenckiej (ELS), Elektronicznej Legitymacji Doktoranta (ELD) lub Karty Czytelnika – bądź Karty Gościa.
2. Zapisu i aktualizacji konta można dokonywać w Wypożyczalni Biblioteki Collegium Historicum zgodnie z zapisem w regulaminie.
3. Każda karta biblioteczna ważna jest przez rok akademicki, a jej aktywność wygasa 31 października. Karta Gościa ważna jest 48 godzin i może być wystawiona nie częściej niż raz na 6 miesięcy.
4. Koszt zapisu i aktualizacji konta bibliotecznego znajduje się w „Wykazie opłat systemu biblioteczno-informacyjnego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu”, stanowiącym załącznik do regulaminu.

III. Udostępnianie w czytelni

1. Do korzystania z czytelń uprawnieni są wszyscy użytkownicy na podstawie aktualnej karty bibliotecznej lub Karty Gościa.
2. W czytelni udostępnia się materiały biblioteczne:
   a) bezpośrednio z księgozbiorów podręcznych;
   b) z magazynu po uprzednim zamówieniu;
3. Ze wszystkich rodzajów zbiorów specjalnych do 1850 roku, książek wydanych od 1851 do 1918 roku korzystać można wyłącznie na miejscu, przy zachowaniu warunków zapewniających szczególną ochronę i bezpieczeństwo udostępnianych zbiorów. Jednorazowo można zamówić do czytelni 10 woluminów, a korzystać z 5 woluminów zbiorów. Po ich zwrocie zostanie udostępnionych pięć kolejnych woluminów. Łączna liczba woluminów zbiorów na biurku czytelnika nie może przekraczać 5.
4. Czasopisma udostępniane są w czytelni na miejscu. Jednorazowo można zamówić do czytelni 10 woluminów, a korzystać z 5 woluminów zbiorów. Po ich zwrocie zostanie udostępnionych 5 kolejnych woluminów. Łączna liczba woluminów zbiorów na biurku czytelnika nie może przekraczać 5.
5. Zrealizowane materiały biblioteczne oczekują na czytelnika 6 dni.
6. Materiały zamawiane zdalnie do czytelń wprowadzane są na konto czytelnika. Po skorzystaniu z materiałów przez czytelnika bibliotekarz przekazuje je do magazynu.
7. Z dzieł zamówionych do czytelni korzysta się na jej terenie.
8. Do kopiowania/powielania nie udostępnia się:
   a) wszystkich druków będących w złym stanie zachowania;
   b) druków zwartych i czasopism wydanych do 1945 roku (z wyjątkiem druków będących w dobrym stanie zachowania – do celów badawczych i za zgodą kierownika biblioteki);
   c) rozpraw doktorskich, prac magisterskich
9. Osoby powyżej 16 roku życia mogą korzystać ze zbiorów w czytelniach po uprzednim założeniu karty bibliotecznej w obecności opiekuna prawnego, który wyrazi pisemną zgodę na samodzielne korzystanie dziecka z Biblioteki.

IV. Wypożyczenia na zewnątrz

1. Do wypożyczenia na zewnątrz Biblioteka Collegium Historicum udostępnia zbiory w trybie zwykłym, kaucyjnym, rekomendacyjnym.
2. Prawo wypożyczenia na zewnątrz, na podstawie rodzajów zbiorów oraz trybu wypożyczania w Bibliotece Collegium Historicum, mają następujące grupy czytelników:
   a) pracownicy naukowi UAM (w tym emerytowani), doktoranci UAM; bibliotekarze UAM (w tym emerytowani), pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi UAM (w tym emerytowani):
   • książki wydane od 1946 roku, tryb wypożyczenia: zwykły – 150 woluminów/365 dni;
   b) studenci UAM:
   • książki wydane od 1946 roku, tryb wypożyczenia: zwykły – 60 woluminów/90 dni;
   • książki wypożyczane na specjalnych zasadach 30 dni bez możliwości prolongaty
   c) pracownicy nieetatowi UAM oraz realizujący granty w UAM, doktoranci eksternistyczni:
   • książki wydane od 1946 roku, tryb wypożyczenia: rekomendacyjny – 5 woluminów/30 dni;
   d) osoby spoza UAM:
   • książki wydane od 1946 roku, tryb wypożyczenia: kaucyjny – 5 woluminów/30 dni.
3. Czytelnicy dokonują prolongaty terminu zwrotu przez katalog online lub w bibliotece za okazaniem wypożyczonego dzieła na następujących zasadach:
   a) pozycje wypożyczone w trybie zwykłym:
   • pracownikom UAM (w tym emerytowanym), doktorantom UAM; bibliotekarzom UAM (w tym emerytowanym), pracownikom niebędącym nauczycielami akademickimi UAM (w tym emerytowanym) – prolongata o 360 dni od daty jej dokonania przez czytelnika;
   • studentom UAM – prolongata o 60 dni od daty jej dokonania przez czytelnika.
   b) pozycje wypożyczone w trybie kaucyjnym, rekomendacyjnym – bez możliwości prolongaty,
   c) pozycje wypożyczane na specjalnych zasadach – bez możliwości prolongaty.
4. Prolongata wypożyczenia możliwa jest w okresie 7 dni przed datą zwrotu.
5. Warunkiem dokonania prolongaty egzemplarza jest:
   a) brak blokad finansowych na koncie czytelnika;
   b) brak wcześniejszej rezerwacji egzemplarza przez innego użytkownika.
6. Książki opracowane w systemie bibliotecznym, a możliwe do wypożyczania na zewnątrz, zamawia się poprzez katalog online lub wypożycza w systemie wolnego dostępu.
7. Czytelnik zobowiązany jest sprawdzić stan swojego konta w katalogu online.
8. Odbioru zamówionych materiałów bibliotecznych można dokonywać osobiście lub przez osobę upoważnioną, która powinna okazać kartę biblioteczną osoby zamawiającej.
9. Wypożyczenie kaucyjne dotyczy osób spoza UAM. Decyzję o wypożyczeniu kaucyjnym ostatecznie podejmuje bibliotekarz.
10. Minimalna kwota kaucji za jeden egzemplarz wynosi 50 zł. Wysokość kaucji za każdym razem określa bibliotekarz, biorąc pod uwagę wartość książki oraz liczbę egzemplarzy dostępnych w zbiorach biblioteki; może ona wynosić wielokrotność kaucji minimalnej.
11. Po dokonaniu terminowego zwrotu wypożyczonych materiałów bibliotecznych oraz na pisemny wniosek czytelnika, złożony przez niego osobiście w wypożyczalni, kaucja zostanie wypłacona na podany przez niego numer rachunku bankowego w ciągu 14 dni roboczych.
12. Dokonanie zwrotu wypożyczonych materiałów bibliotecznych w terminie nie dłuższym niż 21 dni od regulaminowej daty zwrotu oraz uiszczenie opłaty za ich nieterminowy zwrot umożliwi wypłacenie kaucji czytelnikowi. Przekroczenie tego terminu spowoduje przepadek kaucji na rzecz Biblioteki.
13. Czytelnik nie nabywa prawa własności zniszczonego lub zagubionego egzemplarza.

V. Zwroty materiałów bibliotecznych

1. Wszyscy czytelnicy są zobowiązani do terminowego zwrotu materiałów bibliotecznych. Za przekroczenie terminu zwrotu każdego woluminu w trybie zwykłym, kaucyjnym i rekomendacyjnym Biblioteka Collegium Historicum pobiera opłatę naliczaną za każdy dzień opóźnienia wg aktualnego wykazu opłat.
2. Zwrotu materiałów bibliotecznych oraz regulowania opłat za nieterminowy zwrot materiałów bibliotecznych można dokonywać osobiście lub przez osobę upoważnioną, która powinna okazać kartę biblioteczną osoby wypożyczającej.
3. Czytelnikom wysyłane są przypomnienia e-mailowe, informujące o zbliżającym się terminie zwrotu wypożyczonych materiałów bibliotecznych.

VI. Usługa zamówień elektronicznych

1. Usługa zdalnych zamówień dostępna jest dla czytelników posiadających aktywne konto biblioteczne oraz uprawnienia do wypożyczania.
2. O możliwości zamówienia książki z magazynu świadczy aktywny przycisk „zamów” przy pozycji w katalogu online.
3. O zrealizowaniu zamówienia czytelnika informuje wpis w koncie czytelnika katalogu online i/lub e-mail.
4. Zamówiona książka oczekuje na odbiór 6 dni. Po tym czasie zamówienie jest automatycznie anulowane, a książka zwracana do magazynu.

VII. Usługa rezerwacji elektronicznych

1. Egzemplarze aktualnie wypożyczone można rezerwować elektronicznie.
2. Zwrócona wskutek rezerwacji książka oczekuje na odbiór 6 dni. Po tym czasie rezerwacja jest automatycznie anulowana.
3. Czytelnik nie może rezerwować egzemplarzy, które aktualnie wypożycza.

VIII. Karty obiegowe

1. Elektroniczne karty obiegowe dla studentów i doktorantów UAM rozliczane są przez bibliotekę wyłącznie dla studentów i doktorantów Wydziału Archeologii, Wydziału Historii, Wydziału Nauk o Sztuce, Wydziału Antropologii i Kulturoznawstwa UAM w USOSweb.

IX. Wypożyczenia międzybiblioteczne

1. Wypożyczenia międzybiblioteczne realizuje Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu.

X. Korzystanie z sieci komputerowej

1. Sieć komputerowa w Bibliotece Collegium Historicum jest przeznaczona wyłącznie do celów naukowych. Wszyscy jej użytkownicy zobowiązani są do przestrzegania przepisów prawa, przyjętych zasad społecznych, dobrych obyczajów i norm etycznych.
2. Użytkownicy Biblioteki Collegium Historicum mają prawo do:
   a) korzystania z komputerów stacjonarnych i skanerów;
   b) pracy na własnych komputerach przenośnych przy wykorzystaniu sieci bezprzewodowej EDUROAM;
   c) uzyskania dostępu do zasobów elektronicznych BUP i BJO zgodnie z „Regulaminem korzystania z systemu biblioteczno-informacyjnego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu”;
   d) nagrywania plików na własne nośniki danych;
   e) dokonywania wydruków ze zbiorów Biblioteki lub Internetu (z wyłączeniem zbiorów chronionych prawami autorskimi), uiszczając opłatę według obowiązującego „Wykazu opłat systemu biblioteczno-informacyjnego UAM”.
3. Niedozwolone jest korzystanie z sieci komputerowej w celu:
   a) naruszania dobrego imienia UAM;
   b) prowadzenia agitacji politycznej, religijnej itp.;
   c) pobierania i rozpowszechniania materiałów o treściach pornograficznych, rasistowskich, przestępczych, hakerskich itp.;
   d) prowadzenia działalności komercyjnej;
   e) uzyskania nieautoryzowanego dostępu do zasobów chronionych;
   f) udostępniania, kopiowania i rozpowszechniania materiałów objętych prawem autorskim;
   g) naruszania zabezpieczeń sieciowych, łamania haseł, podsłuchiwania lub przechwytywania przesyłanych informacji, rozpowszechniania wirusów komputerowych.
4. Zabrania się również:
   a) podłączania prywatnych komputerów do sieci przewodowej;
   b) prowadzenia działań powodujących uszkodzenie elementów sprzętowych, oprogramowania bądź dezorganizację pracy sieci;
   c) rozsyłania spamu;
   d) instalowania programów na komputerach stacjonarnych.
5. Wszelkie zakłócenia w działaniu komputera należy bezzwłocznie zgłosić bibliotekarzowi.
6. W przypadku, gdy naruszenie niniejszych zasad spowodowało straty materialne, całkowitą odpowiedzialność ponosi użytkownik, zgodnie z właściwymi przepisami Kodeksu cywilnego.

XI. Postanowienia końcowe

1. Wobec użytkowników naruszających Regulamin oraz zasady korzystania z Biblioteki Collegium Historicum można zastosować sankcję w postaci czasowego lub całkowitego pozbawienia prawa do korzystania z jej zasobów i usług.
2. W przypadku nieprzestrzegania przez czytelnika zasad Biblioteka Collegium Historicum może dwukrotnie wystosować wobec niego upomnienie pisemne.
3. Upomnienie, w dwóch egzemplarzach, podpisane przez bibliotekarza oraz czytelnika, w obecności drugiego pracownika otrzymuje czytelnik i do wiadomości kierownik biblioteki.
4. Drugie upomnienie pisemne skutkuje czasowym lub całkowitym pozbawieniem prawa do korzystania z Biblioteki Collegium Historicum oraz innych bibliotek UAM.
5. Czytelnicy zobowiązani są do przestrzegania określonych norm zachowań obwiązujących na terenie Biblioteki Collegium Historicum
6. W sprawach nieuregulowanych niniejszymi zasadami znajdują zastosowanie odpowiednie przepisy „Regulaminu korzystania z systemu biblioteczno-informacyjnego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu”.

Zatwierdzane przez Dziekana / kierownika Jednostki